Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών
Γενικές Διατάξεις και Οι Νέες Αλλαγές
Ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών αποτελεί ένα κρίσιμο εργαλείο για φυσικά και νομικά πρόσωπα που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην αποπληρωμή των χρεών τους. Προσφέρει μια εξωδικαστική, συλλογική διαδικασία για τη ρύθμιση οφειλών προς το Δημόσιο, τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, τις τράπεζες και τις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων (servicers). Το πλαίσιο λειτουργίας του, που αρχικά τέθηκε με τον Ν. 4738/2020, έχει δεχθεί σημαντικές τροποποιήσεις με νεότερους νόμους, κυρίως τους Ν. 5072/2023 και Ν. 5113/2024, με στόχο την αύξηση της αποτελεσματικότητάς του και τη διεύρυνση της περιμέτρου των δικαιούχων.
Γενικές Διατάξεις του Μηχανισμού
Ο μηχανισμός λειτουργεί μέσω μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας στην Ενιαία Ψηφιακή Πύλη του Δημοσίου (gov.gr), όπου ο οφειλέτης υποβάλλει την αίτησή του.
Βασικά Χαρακτηριστικά:
Δικαιούχοι: Αίτηση μπορούν να υποβάλουν φυσικά πρόσωπα (ιδιώτες, ελεύθεροι επαγγελματίες) και νομικά πρόσωπα με πτωχευτική ικανότητα.
Προϋπόθεση Ύψους Οφειλών: Το συνολικό ύψος των οφειλών πρέπει να υπερβαίνει τις 10.000€.
Ρυθμιζόμενες Οφειλές: Περιλαμβάνονται οφειλές προς:
Το Δημόσιο (ΑΑΔΕ)
Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ)
Τράπεζες και χρηματοδοτικά ιδρύματα
Εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων (servicers)
Διαδικασία: Η διαδικασία είναι αυτοματοποιημένη. Μετά την υποβολή της αίτησης, η πλατφόρμα αντλεί αυτόματα τα στοιχεία οφειλών, εισοδημάτων και περιουσίας του αιτούντος. Ένας αλγόριθμος υπολογίζει την ικανότητα αποπληρωμής και παράγει μια πρόταση ρύθμισης.
Όροι Ρύθμισης: Η ρύθμιση μπορεί να προβλέπει:
Μείωση (“κούρεμα”) της αρχικής οφειλής.
Αποπληρωμή του υπολοίπου σε έως 240 δόσεις για οφειλές προς το Δημόσιο και τους ΦΚΑ.
Αποπληρωμή σε έως 420 δόσεις για οφειλές προς χρηματοδοτικούς φορείς.
Βασικές Διαφοροποιήσεις με τους Τελευταίους Νόμους (Ν. 5072/2023 & Ν. 5113/2024)
Οι πρόσφατες νομοθετικές παρεμβάσεις εστίασαν στη βελτίωση της διαδικασίας, καθιστώντας την πιο ευέλικτη και ευνοϊκή, ειδικά για τους ευάλωτους οφειλέτες.
1. Διεύρυνση και Ενίσχυση της Κατηγορίας των “Ευάλωτων Οφειλετών”
Η σημαντικότερη αλλαγή αφορά τους οφειλέτες που χαρακτηρίζονται ως “ευάλωτοι”.
Πριν: Τα κριτήρια για τον χαρακτηρισμό ενός οφειλέτη ως ευάλωτου ήταν αυστηρά.
Μετά: Διπλασιάστηκαν τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια για την ένταξη στην κατηγορία των ευάλωτων. Για παράδειγμα:
Εισόδημα για μονοπρόσωπο νοικοκυριό: Αυξήθηκε από 7.000€ σε 14.000€.
Εισόδημα για ζευγάρι: Αυξήθηκε από 10.500€ σε 21.000€.
Αντίστοιχες αυξήσεις ισχύουν και για νοικοκυριά με περισσότερα μέλη.
Περιουσία για μονοπρόσωπο νοικοκυριό: Αυξήθηκε από 120.000€ σε 240.000€.
Πλέον, στην κατηγορία των ευάλωτων εντάσσονται και άτομα με ποσοστό αναπηρίας άνω του 67%.
2. Υποχρεωτική Αποδοχή της Ρύθμισης για τους Ευάλωτους
Αυτή αποτελεί μια κομβική αλλαγή που ενισχύει τη διαπραγματευτική θέση του οφειλέτη.
Πριν: Οι πιστωτές (τράπεζες, servicers, Δημόσιο) είχαν τη διακριτική ευχέρεια να απορρίψουν την πρόταση ρύθμισης που παρήγαγε ο αλγόριθμος.
Μετά: Για τους ευάλωτους οφειλέτες, η πρόταση ρύθμισης που παράγεται από την πλατφόρμα καθίσταται αυτόματα και υποχρεωτικά αποδεκτή από τους πιστωτές. Ο οφειλέτης διατηρεί το δικαίωμα να την απορρίψει. Εάν ένας πιστωτής διαφωνεί, οφείλει πλέον να προσφύγει δικαστικά (αναλαμβάνοντας το κόστος) για να αμφισβητήσει την πρόταση.
3. Ευνοϊκότερο Επιτόκιο Ρύθμισης
Πριν: Το επιτόκιο της ρύθμισης ήταν κυμαινόμενο και συνδεδεμένο με το Euribor.
Μετά: Για όλες τις ρυθμίσεις που προκύπτουν από τον μηχανισμό, ισχύει σταθερό επιτόκιο 3% για τα πρώτα 3 έτη. Αυτό παρέχει σταθερότητα και ασφάλεια στον οφειλέτη κατά την αρχική περίοδο της αποπληρωμής.
4. Βελτίωση του Αλγορίθμου
Έχουν γίνει βελτιώσεις στον αλγόριθμο υπολογισμού της ρύθμισης, που μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερη μείωση της οφειλής, ειδικά για δάνεια με εμπράγματη ασφάλεια.
Συνοπτικά, οι πρόσφατες αλλαγές έχουν καταστήσει τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό ένα πιο ισχυρό και προσιτό εργαλείο, ιδίως για τα νοικοκυριά που βρίσκονται σε μεγαλύτερη οικονομική δυσχέρεια. Η υποχρεωτικότητα της ρύθμισης για τους ευάλωτους και τα διευρυμένα κριτήρια ένταξης αναμένεται να αυξήσουν σημαντικά τον αριθμό των επιτυχών ρυθμίσεων, παρέχοντας μια βιώσιμη λύση για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους.
Στο γραφείο μας θα ενημερωθείτε εάν μπορείτε να υπαχθείτε στη διαδικασία.
Σας καθοδηγούμε σχετικά με όλα τα δικαιολογητικά.
Υποβάλουμε την αίτηση και παρακολουθούμε την πορεία της σε όλα τα στάδια της διαδικασίας αξιολόγησης.
Σε ειδικές περιπτώσεις επιλέγεται και η άμεση διαπραγμάτευση με τους δανειστές.